Kireç taşı özellikleri ve formülü ile birçok kayaç türünden ayrılan bir yapıya sahiptir. Oluşumunda birçok etken madde vardır ve bu madde ve organizmaya bağlı olarak kireç taşı oluşur. Kireç taşının oluşmasında etkili olan 3 ana unsur şu şekildedir:
- Mercan
- Foraminifera
- Yumuşakçalar
Denizde yaşayan canlıların oluşturduğu kireç taşları ayrıca “karbonat tortul kayaç” olarak da bilinir. İçerisinde farklı mineraller bulunan kireç taşına, özellikle doğal mağaralarda sık sık rastlamak mümkündür.
Bu Yazıda Okuyacaklarınız
Kireç Taşı Nedir?
Kireç taşı açıklaması incelediğinde deniz canlılarının zamanla oluşturduğu parçalardan biri olduğu görülmektedir. Bu oluşum için ise yukarıda belirtilen 3 ana grubun (mercan, foraminifera ve yumuşakçalar) zamanla farklı etkilere maruz kalarak tortu haline gelmesi ile oluştuğu bilinmektedir. Belirtilen bu üç ana grubun deniz zemininde özellikle basıncın ve sıcaklık değişimlerinin etkisi ile tortulaşması mümkündür. Bu tortulaşma sonucunda ise mermerin önemli parçalarından biri olan kireç taşı oluşur. Detayları göz önünde bulundurduğumuz zaman tortul kayaç grubunda almasının sebebi de aynı nedenlerdir.
Kireç Taşı Sembolü Nedir?
Kireç taşının sembolü CaCO3 olarak belirlenmiştir. Kireç taşının bu sembolü temelde kalsiyum karbonatı işaret eder. Kalsiyum karbonat ise kireç taşının yer aldığı ana gruptur. Kalsiyum karbonat oranına göre kireç taşının türü belli olur. Bazı kireç taşı cinsleri şu şekildedir:
- Dolomitik kireç taşı
- Magnezyumlu kireç taşı
- Kalsitik kreç taşı
- Çok yüksek kalsiyumlu kireç taşı
Kireç Taşı Formülü Nedir?
Kireç taşının formülü için her ne kadar CACO3 belirlense de içerisinde belirli bir miktarda MGCO3 (magnezyum karbonat) yer alır. Kireç taşı içerisinde baskın olan madde kalsiyum karbonattır (CACO3). Baskın olmayan ve çok az miktarda yer alan MGCO3 (magnezyum karbonat) ise formül içerisinde düşünüldüğü kadar etkin bir rol üstlenmez.
Kireç Taşının Özellikleri Nelerdir?
Kireç taşı özellikleri şu şekildedir:
- İçerisindeki maddelerin %90’lık bir oranı kalsiyum karbonata aittir.
- Mermerden daha parlak bir rengi bulunur.
- Kirecin ana maddesini oluşturur.
- İçerisine demir eklendiği zaman rengi değişir (kahverengi, pembe ve siyah).
- Saf kireç taşının rengi beyaz olur.
- Asfalt yapımında en sık tercih edilen maddedir.
Kireç Taşı Nasıl Oluşur ve Nerelerde Bulunur?
Kireç taşının oluşumu denizlerde olur. Genellikle deniz içerisinde yer alan mağaralarda kireç taşına rastlamak daha mümkündür. Ölen deniz canlılarının zaman içerisinde tortu haline gelmesi ile oluşur. Bu neden ile de organik bir madde olduğu söylenebilir. Deniz canlılarının iskeletinin basınç ile birleşmesi ve bu birleşmenin yine basınç ve sıcaklık gibi etkenlerle birbirine yapışması ile kireç taşı oluşur.
Kireç Taşı Nerelerde Kullanılır?
Kireç taşının kullanım alanları şu şekildedir:
- Asfalt yapımında
- Beton üretiminde
- Portland çimento üretiminde
- Toprağın pH değerini yükseltmek için tarımda
- Kireç üretiminde
- İmalat sektöründe
- İnşaat sektöründe
Sık sık kullanılan bir maddedir.
İnşaat Sektöründe Kireç Taşı
İnşaatta kireç taşı kullanımı genellikle moloz ve kesme taş olarak karşımıza çıkar. Kolay şekil verilebilmesi ve aynı zamanda dayanıklı yapısı nedeni ile tercih edilir. Marnlı kireç taşı, kalsit kireç taşı ve fosilli kireç taşları en sık kullanılan kireç taşı türleridir. İnşaatta iç mekan dizaynı için de kullanılır.
Kalker Nedir?
Kireç taşının diğer adı kalkerdir. Kalker ve kireç taşı aynıdır fakat ayrımı olan bir noktası bulunur. Kireç taşı elde edildikten sonra farklı derecelerde pişirilir. Ham kireç taşının pişmiş hali için kalker denilebilir. Kireç taşının işlem görmemiş hali için de kullanılmasına rağmen işlem gören kireç taşını anlatmak için daha çok tercih edilir.
Sitemizden Epoksi Nedir? Bilgilerine de bakabilirsiniz.
Bu Yazıya Tepkin Ne Oldu ?